Deelsessies 

Er zijn tijdens het Congres Transitie en kindermishandeling: aanpak of paniek? op 19 november aanstaande twee rondes met informatieve deelsessies. Voor iedere ronde kunt u kiezen uit 6 verschillende deelsessies.

Ochtend: 1e ronde

1.    Preventie van kindermishandeling en huiselijk geweld: wat doen we wel en wat doen we nog niet?
In deze sessie gaan we in op de twee vragen in de titel van deze sessie. Dit doen we met (1) een korte inleiding met overzicht wat we doen en (2) een inventarisatie onder de deelnemers naar de vraag welke preventie van kindermishandeling in Nederland nog niet uitgevoerd wordt, maar die wel noodzakelijk of dringend gewenst is.
Dr. Cees Hoefnagels, senior wetenschappelijk medewerker, Trimbos-instituut.

2.    Onverantwoord ouderschap en structurele preventie van kindermishandeling
Van onverantwoord ouderschap is sprake als de maatschappij ouders met opvoedtaken belast die zij niet aankunnen. Kindermishandeling is dan het te verwachten gevolg. Dat kan en moet anders. Kindermishandeling is te voorkomen als we investeren in competente opvoeders aan elke wieg. In een kleine minderheid van de gevallen zijn aanstaande ouders echter absoluut incompetent. Er zou dan prenataal ouderbegeleiding en adoptie geregeld moeten kunnen worden. In deze sessie bespreken we welke aanpassing in wet en beleid tot structurele preventie van kindermishandeling kan leiden.
Gert van Harten, gepensioneerd manager van een AMK.
Jan Willems, onderzoeker Structurele preventie van kindermishandeling, Universiteit Maastricht en oud-hoogleraar Rechten van het kind,Vrije Universiteit Amsterdam (auteur van
Wie zal de Opvoeders Opvoeden?)

3.  Triage op onveiligheid na de transitie
In het oude systeem is het niet gelukt sturing op veiligheid binnen het gezin op de korte en op de langere termijn goed van de grond te krijgen. De transformatie van de jeugdzorg biedt een nieuwe kans dat beter te doen. Maar hoe doe je om te beginnen triage op de mate van onveiligheid en de acuutheid daarvan?
Drs. Sander van Arum, orthopedagoog/psychotherapeut, hoofd Behandelzaken de Waag Nederland.

4. Over waarheidsvinding bij een vermoeden van kindermishandeling
Waarover precies willen we de waarheid weten bij een onderzoek naar kindermishandeling? Wat ís waarheid ? Dit zijn niet slechts filosofische vragen maar vragen naar een concreet antwoord vragen voor ieder die zich met kindermishandeling in de praktijk bezig houdt. Dan luidt de vraag: in welke waarheid (waarover precies) zijn we geïnteresseerd, hoe doen we daar onderzoek naar, en hoe stellen we die waarheid vast: over visie en methodiek.
Drs. Paul Pollmann, onafhankelijk deskundige kindermishandeling, K4-Kindermishandeling.

5. Naar een resultaatgerichte aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling
Majone Steketee presenteert de resultaten van het onderzoek van het Verwey-Joker Instituut naar de aanpak van huiselijk geweld in de vier grote steden. Paul Baeten bespreekt de rol van de gemeenten in de veranderende aanpak, onder andere  in de vorming van wijkteams, van multidisciplinaire centra en de samenvoeging van SHG en AMK in Veilig Thuis. Met daarin een verschuiving van een procesgerichte naar een meer resultaatgerichte aanpak.
Dr. Majone Steketee, Voorzitter Raad van bestuur Verwey-Jonker Instituut.
Drs. Paul Baeten, VNG ondersteuningsprogramma AMHK.

6. Monitoren van de lokale aanpak kindermishandeling: de stand van zaken 
>> Deze deelsessie is komen te vervallen <<

Meer dan 150 gemeenten zijn inmiddels aangesloten op de Monitor Aanpak Kindermishandeling van het Nederlands Jeugdinstituut. In deze sessie bespreken we wat de tussentijdse resultaten hiervan zijn en hoe er tot een (betere) uitwisseling van praktijken gekomen kan worden tussen professionals die in hun gemeente of regio verantwoordelijk zijn voor de aanpak kindermishandeling en huiselijk geweld.
Dr. Erik Jan de Wilde, expert monitoring, Nederlands Jeugdinstituut.
Drs. Jeanet van de Korput, programme officer, Bernard van Leer Foundation.

Middag: 2e ronde

7. Proud2bME Nederland
De transitie van het jeugddomein is zeker niet alleen een proces binnen het stelsel van overheden en instellingen. Alle ouders krijgen er immers mee te maken. Er wordt veel verwacht van hen in het kader van “eigen kracht”, “normaliseren” en “ontzorgen”. Mooie termen die inmiddels gemeengoed zijn geworden in de wereld van de jeugdzorg en het jeugdbeleid. Maar wat kunnen ouders er mee? Hun leefwereld staat doorgaans ver van de systeemwereld waarin de transitie van de jeugdzorg zich voltrekt. Hoe kunnen we hen desondanks toch meenemen in het transformatieproces?
Proud2bME is misschien een antwoord op deze vraag. Het is een ouderschapsprogramma dat ouders helpt om hun verantwoordelijkheid in het gezin invulling te geven. Het programma is laagdrempelig, sluit aan bij de leefwereld van ouders en bereikt hiermee allerlei ouders met verschillende sociaal-economische achtergronden en uit diverse culturele groepen. Proud2bME is ontwikkeld in Zuid-Afrika door Adéle Grosse en zal in het najaar ook in Nederland worden geïntroduceerd.
In deze deelsessie kunt u kennismaken met Proud2bME en gaan wij graag met u in gesprek over de mogelijke meerwaarde voor de kinderen en jongeren in Nederland.
Drs. Yvonne van Westering, secretaris, Stichting Proud2bME NL.
Joost Kadijk, Stichting Proud2bME NL.
 
8. Professioneel (samen) werken met ouders: ‘De Ouderbegeleidende Positie’ 
Werken met ouders die hun kinderen mishandelen. Ga d’r maar aan staan! Het werken met ouders roept als snel (heftige!) emoties op. Logisch want de veiligheid van een kwetsbaar kind staat op het spel. Een ouder die een nieuwe weg wil/moet inslaan zal het eigen falen moeten aankijken. Dat is, net als het vinden en oefenen van nieuw gedrag, spannend. Verbinding en veiligheid is een voorwaarde voor dit proces.  Maar hoe blijf je als beroepskracht in verbinding met een ouder die gedrag vertoont waar je haren overeind van staan? Empathie is dan niet genoeg. Beroepskrachten die mishandelende ouders moeten begeleiden verdienen een stevig theoretisch kader over ouderschap zodat zij steeds weten hoe zij terug kunnen keren naar de ‘ouderbegeleidende positie’ die hen helpt de verbinding met de ouder kunnen hervinden. 
José Koster, docent, trainer en coach van beroepskrachten en studenten in  zorg, welzijn en onderwijs op het gebied van (onderlinge) communicatie en werken met ouders www.josekoster.nl
 
9. Multidisciplinaire aanpak kindermishandeling en seksueel geweld
In de deelsessie wordt de werkwijze van twee multidisciplinaire initiatieven aan de hand van casuïstiek toegelicht: de Multidisciplinaire Centra Kindermishandeling en de Centra Seksueel Geweld. In beide centra werken medische, psychologische en forensische disciplines met elkaar samen. Recent onderzoek toont de meerwaarde van deze vorm van samenwerking aan voor de aanpak van kindermishandeling. Onderzoek laat ook zien dat deze manier van samenwerking van experts de verwerking na trauma versnelt en aangiftebereidheid verhoogt.
Drs. Janet van Bavel, manager Kinder en Jeugd Trauma Centrum Haarlem en projectleider Academische Werkplaats aanpak Kindermishandeling (AWK).
Dr. Iva Bicanic, coördinator Centrum Seksueel Geweld UMC Utrecht. 
 
10. Kinderen uit de Knel
>> Deze deelsessie is komen te vervallen <<
Een interventie voor gezinnen verwikkeld in een vechtscheiding
Vechtscheidingen kenmerken zich door demoniserende communicatie en escalerende conflicten, waarbij de kinderen uit beeld raken. In de deelsessie wordt een beeld gegeven van een groepsgerichte aanpak met 6 ouderparen en parallel een kindergroep. Zwaartepunt van de behandeling ligt bij de ouders die moeten veranderen. Kinderen mogen zich op creatieve wijze uiten. In de deelsessie wordt ook beeld materiaal getoond ter illustratie van de methodiek.
Margreet Visser, coördinator/klinisch psycholoog, Kinder- en Jeugdtraumacentrum Haarlem.
 
11. Preventie van kinderdoding is mogelijk
Op welke manieren hulpverleners hun uiterste best kunnen doen om kinderdoding te verhinderen, wordt u in deze deelsessie uitgelegd door Barbara Muller en Thomas Heyman. Barbara Muller zal u de praktijk van vondelingenkamers uiteenzetten en Thomas Heyman zal dieper ingaan op methodische aspecten van hulpverlening bij casus die mogelijk een fatale afloop kunnen hebben.
Barbara Muller, oprichtster Stichting Beschermde Wieg en Het Babyhuis.
Thomas Heyman, crisishulpverlener huisverboden en hogeschooldocent.
Beiden zijn schrijver en publicist.

12. Programmering van Wetenschap en praktijk in samenhang
Deze sessie richt zich op samenhang en visie in wetenschap en praktijk van de aanpak van kindermishandeling en sluit aan bij het ASK-programma dat zich daarvoor inzet.
Centrale thema's van dit congres zijn de kansen en uitdagingen van de transities en decentralisaties. Nederland heeft veel expertise en we kunnen bogen op de nodige successen en innovaties in de aanpak van kindermishandeling. Tegelijkertijd is er nog veel te doen. "Wat werkt" in hoge mate bekend en er tegelijkertijd zijn er terechte zorgen over de mate waarin die bestaande kennis benut wordt in beleid en praktijk. Implementatie is een blijvende uitdaging. Hoe doen we dat eigenlijk? En wat zou wenselijk zijn? 
De sessie behandelt hoofdpunten uit de recente historie van de Nederlandse aanpak van kindermishandeling en gaat in op de uitdagingen en dilemma's van implementeren van bestaande know how. De workshop toont kernpunten uit een recente benchmark over de beleids-aanpak van kindermishandeling in de Nederlandse gemeenten. Het bevat tevens actualiteiten vanuit het Landelijke Expertisecentrum LECK. Ook presenteren wij u de actuele stand van zaken van de speerpunten van het wetenschap-praktijk-programma van de ASK / NeSPCAN en gaan daarover met u in dialoog.
Peter van der Linden, bestuursvoorzitter ASK (Associatie Stop Kindermishandeling) – NeSPCAN (Netherlands Society for the Prevention of Child Abuse and Neglect).
Drs. Rian Teeuw, kinderarts sociale pediatrie, voorzitter TASK-AMC, Amsterdam. Tevens ambassadeur ASK.